در پی شهادت امام حسین (علیهالسّلام)، دنیا شاهد حوادث و رویدادهای [
سماوی و زمینی]
عجیب و شگفت انگیزی بود که میتوان از آن تحت عنوان علائم و نشانههای خشم و غضب الهی یاد کرد. حوادث و وقایع خارق العاده بسیاری که پس از شهادت امام حسین (علیهالسّلام) در منابع معتبر شیعه و سنی گزارش شده، جای هیچ شک و شبهه و انکاری را در وقوع آن، برای کسی باقی نمیگذارد. این مقاله، تلاشی است برای بیان برخی از این علائم و نشانههای خشم الهی.
نقل شده که پس از شهادت امام حسین (علیهالسّلام)، بادی سرخ وزیدن گرفت و غباری سیاه و غلیظ به آسمان برخاست؛ [
به واسطه شدت این گرد و غبار]
همه جا تاریک شد آن چنان تاریک، که هیچ چیز کوچک و بزرگی دیده نمیشد، به گونهای که مردم گمان کردند که قیامت بر پا شده و عذاب الهی نازل شده است. مدتی وضع بر این منوال بود تا اینکه به برکت وجود شریف امام سجاد (علیهالسّلام)، هوا باز شد و گرد و غبار فرو نشست
روایت شده که پس از شهادت امام (علیهالسّلام) در روز عاشورا، آفتاب چنان گرفت که در نیمهی روز، ستارهها در آسمان پدیدار شدند.
آنسان که حتی ستاره "جوزا" (ستاره جوزا، ستارهای است که شب هنگام و در وسط آسمان، ظاهر میشود.) نیز در آسمان دیده شد.
طول این خورشید گرفتگی و تاریکی هوا، در برخی از منابع سه روز ذکر شده است.
[
زراره نقل کرده که به امام صادق (علیهالسّلام)]
گفتم: "آسمان چگونه گریست؟ " فرمود: "خورشید در سرخی صبح طلوع میکرد و در سرخی غروب، غروب میکرد."» روایت مشابهی نیز از مسعودی نقل شده که در آن آمده آسمان تا چهارده روز بر امام حسین (علیهالسّلام) گریست؛ گریستن آسمان سرخی آن بود.[
امام]
حسین (علیهالسّلام) به شهادت رسید تا شش ماه افقهای آسمان سرخ شده بود و پس از گذشت این مدت (شش ماه) هم سرخی آسمان کاملا محو نشد.» نقل است که سرخی آسمان در پیرامون خورشید، پس از شهادت امام حسین (علیهالسّلام) به مانند قبل از شهادت ایشان نبود؛ بلکه این مقدار از سرخی آسمان، که امروز شاهد آن هستیم بسیار بیشتر از زمان قبل از شهادت امام (علیهالسّلام) است.[
و آن چنان ترس و اضطرابی آنان را فرا گرفت که]
شک نداشتند به زودی بر آنها عذاب نازل میشود. چنین بارشی در اروپا و از جمله در کشور انگلستان نیز از سوی مورخان این کشور گزارش شده است.(کتابthe anglo-saxon از مهمترین کتب تاریخی در دوران قرون وسطی است. این کتاب که به فرمان آلفرد کبیر پادشاه انگلستان در سال ۸۹۰ میلادی گردآوری شده است. مهمترین حوادث و رویدادهای تاریخ تا آن سال را در بر دارد. بعدها حوادث مهم هر سال تا قرن دوازدهم میلادی نیز بر آن افزوده شد. در این کتاب که مهمترین حوادث و وقایع هر سال در حد یک یا چند جمله ذکر گردیده است، درباره حوادث مهم اکتبر سال ۶۸۵ میلادی آمده: blood. And milk and. in this dear in Britain it rained در این گزارش آمده که در این سال در انگلستان باران خون باریده است. این تاریخ که مؤلف کتاب بدان اشاره داشته مطابق است با عاشورای سال شصت هجری. (این کتاب در ایران به چاپ نرسیده است. وصول به این مطلب از راه سرچ در اینترنت ممکن است. رجوع شود به آدرس اینترنتی: http://forums. Catholic. Com/ showthread. php? t=۳۳۱۰۸۷.)[
بعدها]
معلوم شد که در آن روز امام حسین (علیهالسّلام) به شهادت رسیده بود.» بعضی دیگر از روایات هم گفتهاند: «آسمان پس از شهادت امام حسین (علیهالسّلام) تا هفت روز هر گاه بر دیوارها میتابید از سرخی چون ملحفه قرمز به نظر میرسید و ستارهها به یکدیگر برخورد میکردند.» [
با همه دوری راه،]
شامگاهان، کشته شدن حسین (علیهالسّلام) را فهمیدیم. " گفتم: "چنین چیزی چگونه ممکن است؟ " آن مرد گفت: "در بیت المقدس هیچ سنگ و شن و صخرهای را بلند نکردیم، جز آن که در زیر آن خون تازه جوشیدن گرفت و دیوارها مانند خون بسته سرخ شده بودند؛ تا سه روز خون تازه بر ما بارید؛ همچنین، شنیدیم که منادیای در دل شب ندا در میداد و ستارگان در هم رفتند و خورشید تا سه روز گرفت و سپس باز شد؛ فردای آن روز شایعه کشته شدنش منتشر شد طولی نکشید که خبر شهادت حسین (علیهالسّلام) به ما رسید.» اگر تو را نیکی رسد آنها را بدحال میکند و اگر مصیبتی به تو رسد میگویند ما تصمیم خود را از پیش گرفته ایم و شادمان باز میگردند.
....
بگو در زمین سیر کنید سپس بنگرید که سرانجام تکذیب کنندگان چگونه بوده است.
....
نعمت خدا را می شناسند آنگاه منکر آن میشوند و بیشترشان کافرند.
.....
پس آیا کسانی که نقشه های بد کشیدند ایمن شده اند از اینکه خدا آنها را در زمین فرو برد یا از جایی که نمیفهمند عذاب سراغشان آید؟
.........
و اگر با تو مجادله کنند بگو خدا به آنچه میکنید داناتر است.
........
بگو آیا شما را از کسی که عقوبتش نزد خدا از این بدتر است خبر دهم؟کسی که خدا او را لعنت کرده و بر او خشم گرفته و برخی از انها را به میمون و خوک مسخ نموده و کسی که طاغوت را پرستید اینانند که جایگاهشان خیلی بدتر و از راه راست گمراه ترند.
...........
و آنها را نسزد و نمیتوانند.
.....................
ای بندگان من که ایمان آورده اید همانا زمین من وسیع است پس تنها مرا بپرستید و تسلیم فشار محیط نباشید.
...............
برای شما سوگند میخورند تا از آنها راضی شوید اگر شما هم از ایشان راضی شوید قطعا خدا از قوم نافرمان راضی نخواهد شد.
............
در حالی که دل هایشان به دنیا مشغول بود و آنها که ظلم کردند پنهانی نجوا کردند که آیا این جز بشری مانند شماست آیا دیده و دانسته به جادو روی می آورید؟
.............
بگو ای اهل کتاب تا وقتی که احکام تورات و انجیل و آنچه را از پروردگارتان به سوی شما نازل شده بر پا نکنید بر حق نیستید
الف) امام حسن ـ علیه السلام ـ بعد از اینکه مسموم گردیده بود به یکی از اصحابش به نام جنادة فرمودند: «به خدا قسم این پیمانی است که رسول خدا (ص) با ما بسته است که این امر ولایت به دوازه نفر از ائمه از فرزندان علی و فاطمه برسد و نیست از ما مگر اینکه یا مسموم می شود یا به قتل می رسد(3). و این حدیث از امام صادق (ع) نیز نقل شده است(4).
ب) شخصی به نام هروی در شهادت امام حسین (ع) شبهه نمود، امام رضا (ع) در جوابش فرمود: به خدا قسم حسین کشته شد و از حسین بهترها یعنی امیر مؤمنان و حسن بن علی نیز کشته شدند و نیست از ما مگر اینکه کشته می شود، و به خدا قسم من هم بوسیله سم کشته می شوم...(5).
قوم دوم: نظر شیخ مفید است که ایشان در شرح اعتقادات صدوق چنین فرموده است: «آنچه ابو جعفر (صدوق) درباره وفات پیامبر و ائمه بوسیله سم یا قتل ذکر نموده بعضی از آنها قطعی و ثابت است و بعضی قطعی نیست. آنچه قطعی است، این است که امیر المؤمنین و امام حسن و امام حسین ـ علیهم السلام ـ بوسیله قتل از دنیا رفته اند، نه مرگ طبیعی و نیز حضرت موسی بن جعفر (ع) مسموم گردیده و به گمان قوی حضرت امام رضا (ع) نیز با سم از دنیا رفته است، هر چند در این هم شک و تردید وجود دارد، ولی هیچ راهی برای حکم کردن درباره بقیه ائمه که با سم از دنیا رفته اند و یا ترور گردیده اند و یا به قتل رسیده باشند، وجود ندارد. و روایاتی که نقل گردیده اعتباری ندارد و راهی برای به یقین رسیدن نیست(6).
و بر همین اساس در کتاب ارشاد، فقط جریان شهادت پنج امام فوق الذکر را ذکر کرده و درباره بقیه ائمه یا تردید نموده، مانند شهادت جواد الائمه و یا اینکه ساکت است و چیزی درباره شهادت آنها بیان نکرده است.
اما اینکه شهادت بقیه ائمه به چه طریق و به دست چه اشخاصی بوده و کدام کتاب، شهادت بقیه ائمه را ذکر کرده است. در جواب باید توضیح دهیم که کتب متعددی شهادت معصومین را متذکر شده اند که در ذیل به نحوه شهادت آنها و بعضی از کتبی که متعرض این مطلب شده اند اشاره می کنیم:
در مورد شهادت حضرت امیر و حسنین و موسی بن جعفر ـ علیهم السلام ـ که اتفاق نظر وجود دارد و همه سیره نویسان و تاریخ نویسان نحوه شهادت ایشان و نام قاتلین آنان را بیان کرده اند اما بقیه ائمه:
امام سجاد (ع): آن حضرت بوسیله زهر و به دست ولید بن عبدالملک شهید شده است و بعضی گفته اند به دست هشام بن عبدالملک به شهادت رسیده است، که ممکن است هشام بن عبدالملک برادر خود، ولید بن عبدالملک را وادار کرده باشد که آن حضرت را زهر دهد، پس نسبت قتل آن حضرت به هر دو تن صحیح است(7).
امام باقر (ع), با طرح مرموز و مخفیانه هشام بن عبدالملک مسموم شده و به شهادت رسیده، ولی عامل و چگونگی آن به روشنی مشخص نیست، بعضی می نویسند: ابراهیم بن ولید بن عبدالملک آن حضرت را مسموم نمود(8) و بعضی گفته اند: زید بن حسن به دستور هشام زهر را به زین اسب مالید و اسب را به حضور امام باقر (ع) آورد و اصرار کرد که آن حضرت بر آن سوار شود، آن حضرت ناگزیر بر آن سوار شد و آن زهر در بدن او اثر کرد به گونه ای که رانهایش متورم شد و سه روز در بستر بیماری افتاد و سرانجام به شهادت رسید(9).
امام صادق (ع): شهادت آن حضرت به وسیله انگور زهر آلود بود که به دستور منصور و به دست فرماندار مدینه به آن حضرت خورانیده شد(10).
بعضی از اهل سنت هم گفته اند که امام صادق (ع) به وسیله سم به شهادت رسیده، مانند نویسندگان کتابهای: اسعاف الراغبین، نور الابصار، تذکرة الخواص، صواعق محرقه و...(11)
امام رضا (ع): وی به دست مأمون و به وسیله زهری که در انگور تزریق کرده بود و یا اناری که به وسیله یکی از غلامانش آلوده به سم گردیده بود، مسموم و به شهادت رسید(12).
امام جواد (ع): معتصم و جعفر پسر مأمون سمی را در انگور رزاقی تزریق کرده بودند و برای ام الفضل همسر امام جواد (ع) فرستادند، ام الفضل نیز آنرا در کاسه ای گذاشت و جلوی همسر جوانش نهاد و از آن انگور توصیف بسیار نمود و سرانجام امام جواد (ع) از آن انگور خورد(13). چگونگی شهادت آن حضرت توسط ام الفضل به گونه های دیگری نیز نقل شده است(14).
امام هادی (ع): بنابر قول شیخ صدوق و بعضی دیگر از دانشمندان، آن حضرت را معتمد عباسی برادر معتز، مسموم و به شهادت رسانیده است(15).
امام حسن عسکری (ع): ابن بابویه و دیگران گفته اند که معتمد عباسی آن حضرت را با زهر شهید نموده است(16).
آن کسانی که گفتند خدا از ما پیمان گرفته که به هیچ پیغمبری ایمان نیاوریم تا آن که او قربانی آورد که در آتش بسوزد بگو ای پیغمبر که پیش از من پیغمبرانی آمده و برای شما هرگونه معجزه آورده و این را هم که خواستید نیز آوردند پس اگر راست میگویید و به این شرط ایمان می آورید برای چه آن پیغمبران را کشتید.
بگو ای پیغمبر آیا شما را آگاه سازم که کدام قوم را نزد خدای منتقم بدترین پاداش است؟کسانی را که خدا بر آنها لعن و غضب کرد و آنان را به بوزینه و خوک مسخ نمود مانند کفار یهود که با حرمت روز شنبه مخالفت خدا کردند و مسخ به بوزینه شدند امت عیسی که پس از نزول مائده آسمانی و مشاهده اعجاز مسیح باز کافر شدند و مسخ به خوک گردیدند